Şeker hastalığının belirtileri arasında sık idrara çıkma, açlık hissi, aşırı susuzluk, yorgunluk, bulanık görme, yaraların yavaş iyileşmesi ve kilo kaybı yer alır. Ayrıca genital bölgede kaşıntı, baş dönmesi ve sinirlilik gibi belirtiler de görülebilir. Bu belirtiler, şeker hastalığının erken evresinde ortaya çıkmayabilir ve fark edilmesi zor olabilir.
Şeker hastalığının tanısı, kan şekeri ölçümü yapılmasıyla konulur. HbA1c, açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri gibi testlerin sonuçlarına göre teşhis konulabilir. Ayrıca Oral Glukoz Tolerans Testi de uygulanabilir. Bu testte kişinin önce açlık kan şekeri ölçülür, ardından şekerli bir sıvı içirilir ve 2 saat sonra kan şekeri yeniden ölçülür.
Şeker hastalığı risk faktörleri arasında aile öyküsü, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, yüksek tansiyon, düşük HDL (iyi kolesterol) seviyeleri ve yüksek LDL (kötü kolesterol) seviyeleri yer alır. Bu risk faktörleri bulunan kişilerin kan şekeri seviyelerini düzenli olarak kontrol ettirmeleri önemlidir.
Şeker hastalığının tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç kullanımı ve uygun beslenmeyle mümkündür. İnsülin tedavisi, oral antidiyabetikler ve kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olan diğer ilaçlar da tedavi seçenekleri arasındadır. Şeker hastalığı olan kişilerin düzenli olarak kontrollerini yapmaları ve tedavi planını doktorlarıyla birlikte düzenli olarak takip etmeleri önemlidir.
Belirtiler
Şeker hastalığının belirtileri, kişiden kişiye değişebilir ancak genellikle sık idrara çıkma, açlık hissi, aşırı susuzluk, yorgunluk, bulanık görme, yaraların yavaş iyileşmesi ve kilo kaybı gibi belirtiler görülebilir. Bazı hastalarda ise genital bölgede kaşıntı, baş dönmesi ve sinirlilik gibi belirtiler de görülebilir. Bu belirtiler, şeker hastalığının erken evrelerinde ortaya çıkmayabilir ve dikkatli bir şekilde takip edilmelidir.
- Sık idrara çıkma: Vücudun fazla şekerini dışarı atmak için böbreklerin daha fazla çalışması nedeniyle sık idrara çıkma görülebilir.
- Açlık hissi: Vücudun yeterli glukozu kullanamaması sonucu açlık hissi oluşabilir.
- Aşırı susuzluk: Sık idrara çıkma nedeniyle vücut susuz kalabilir ve aşırı su tüketimine neden olabilir.
- Yorgunluk: Şeker hastalığı, vücudun yeterli enerjiyi kullanamaması nedeniyle yorgunluğa yol açabilir.
- Bulanık görme: Yüksek kan şekeri, lensin ödemli hale gelmesine neden olabilir ve bulanık görmeye yol açabilir.
- Yaraların yavaş iyileşmesi: Şeker hastalığı, yara iyileşmesini yavaşlatabilir ve enfeksiyon riskini arttırabilir.
- Kilo kaybı: Vücudun yeterli enerjiyi kullanamaması, kilo kaybına neden olabilir.
Şeker hastalığı belirtilerinin erken evrede ortaya çıkması durumunda bir hekime başvurmak önemlidir. Belirtiler, hastalığın daha ilerlemesi ve ciddi sağlık sorunlarına yol açmasını engelleyebilir.
Tanı Yöntemleri
Şeker hastalığının tanısı, kan şekeri ölçümü yapılmasıyla konulur. Bu ölçümler kan şekeri testleriyle gerçekleştirilebilir. HbA1c, açlık kan şekeri ve tokluk kan şekeri gibi testlerin sonuçlarına göre doktorlar teşhis koyabilirler. HbA1c, kan şekeri kontrolünü uzun vadeli olarak ölçen bir testtir. Açlık kan şekeri testi, kişinin son yemek yediği saatlerden sonra kan şekeri seviyesini ölçer. Tokluk kan şekeri testi ise, bir öğünden sonra kan şekeri seviyesini ölçer. Ayrıca, Oral Glukoz Tolerans Testi de kullanılabilmektedir. Bu testte kişinin önce açlık kan şekeri ölçülür, ardından şekerli bir sıvı içirilir ve 2 saat sonra kan şekeri yeniden ölçülür. Test sonuçlarına göre doktorlar, şeker hastalığı tanısı koyabilirler.
Risk Faktörleri
Şeker hastalığının risk faktörleri arasında aile öyküsü, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, yüksek tansiyon, düşük HDL (iyi kolesterol) seviyeleri ve yüksek LDL (kötü kolesterol) seviyeleri yer almaktadır. Aile öyküsünde şeker hastalığı olan kişilerde risk daha yüksektir. Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı da şeker hastalığının görülme sıklığını artıran faktörler olarak bilinmektedir. Yüksek tansiyon, kan şekeri seviyelerini de etkileyebildiği için şeker hastalığı riskini arttırmaktadır. Düşük HDL seviyeleri ve yüksek LDL seviyeleri ise kolesterol dengesizliğinin bir göstergesidir ve şeker hastalığı riskini arttırabilir.
Tedavi Yöntemleri
Şeker hastalığının tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleriyle mümkündür. Bu, egzersiz yapmak, doğru beslenmek, sigara içmemek ve alkol tüketimini sınırlamak gibi değişiklikler içerir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, yaşam tarzı değişiklikleri tek başına yeterli olmayabilir ve ilaç tedavisi gerekebilir.
Şeker hastalığının ilaç tedavisi, insülin kullanımını, oral antidiyabetik ilaçları ve diğer ilaçları içerir. İnsülin enjekte etmek, kan şekeri seviyesini düşürmek için kullanılan bir tedavi şeklidir. Oral antidiyabetik ilaçlar, vücuttaki insülin üretimini artırarak veya insülin direncini azaltarak kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Ayrıca, kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olan diğer ilaçlar da mevcuttur. Nefropati ve retinopati gibi belirtiler için angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitörleri kullanılabilir. Lipid anomalileri için statinler reçete edilebilir.
